انواع عسل بر اساس پوشش­های گیاهی اطراف کندو

در ایران انواع مختلف عسل تولید می­ شود که هر یک دارای خواص و ویژگی ­های منحصر به فردی است. انواع عسل های طبیعی می‌توانند بر اساس زمان تولید، منطقه جغرافیایی، شکل و منشأ گیاهی تقسیم‌بندی شوند. در این مطلب قصد داریم، به معرفی انواع عسل بر اساس پوشش گیاهی و خواص آنها بپردازیم.

انواع عسل بر اساس منشا گیاهی

بر اساس منشاء گیاهی، عسل­ها به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند؛ که شامل عسل شکوفه گل، عسل تک گل، عسل چند گل و عسلک می‌باشند.

عسل شکوفه گل

این نوع عسل شامل عسل­هایی است، که توسط زنبور از شهد گل­ها جمع آوری می­شود. زنبورها این شهد را در سیستم گوارشی خود فرآوری کرده و با اضافه کردن ترکیباتی مانند آنزیم‌ها در شانه‌های کندو آبگیری و ذخیره سازی می‌کنند. عسل شکوفه گل ممکن است شامل انواع مختلفی از عسل‌ها باشد که در زنبورستان‌های صنعتی و سنتی تولید می‌شود.

عسل تک گل

این نوع عسل توسط زنبور از گل‌های یک نوع گیاه خاص جمع آوری می‌شود. به عبارت دیگر، زنبورها فقط از گل‌های یک نوع گیاه برای تولید این عسل استفاده می‌کنند. عسل تک گل معمولاً خصوصیات منحصر به فرد و طعم خاصی دارد، که به منشاء گیاهی آن برمی‌گردد.

عسل چند گل

این نوع عسل شامل مخلوطی از شهد گل‌های مختلف است، که توسط زنبور جمع آوری می‌شود. زنبورها در این حالت از چند نوع گل برای تولید عسل استفاده کرده که باعث تغییر در طعم و خواص آن می‌شود.

عسلک نوع کوچکتر و خرده ای از عسل است که توسط زنبور از شهد گل‌ها جمع آوری می‌شود. این نوع عسل ممکن است در کمترین مقدار تولید شود و برای استفاده های خاص مانند درمان برخی بیماری ها مناسب باشد.

عسلک

بعضی از حشرات راسته جوربالان، مانند شته­ها و شپشک‌ها، علاوه بر تغذیه از نباتات مختلف، کربوهیدرات اضافی خود را بر روی برگ‌های این نباتات دفع می‌کنند. در صورت کمبود شهد در طبیعت، زنبور عسل برای جمع آوری مواد قندی اضافی و ترشحات شیرین گیاهان از جمله شهد گل‌ها، اقدام می‌نماید. عسلک عموماً روی برگ درختانی همچون بلوط، راش، تبریزی، نارون، افرا، بید، سدرا و غیره ترشح می‌شود و برای مصارف مختلف استفاده می‌گردد. برخی از تفاوت‌های عسل و عسلک به شرح زیر می‌باشد.

• از نظر عطر، رنگ و مواد موجود در آن نسبت به عسل طبیعی کمتر کیفیت دارد.
• عسلک تیره‌تر و حاوی کمترین مقدار لوولوز و دکستروز است.
• عسلک حاوی مقادیر بیشتری از قندهای مرکب، مواد معدنی، نیتروژن و مواد اسیدی است.
• مقدار مواد معدنی نظیر پتاسیم، فسفر و آهن در عسلک بیشتر از عسل است، که بخصوص حاوی نمک پتاسیم، سبب اسهال و مشکلات جدی در زنبور عسل می‌شود.

عسل آویشن

عسل آویشن یکی از انواع مختلف عسل است که به طور عمده در مراتع کوهستانی ایران تهیه می­شود. این نوع عسل دارای خواص درمانی بسیار بالایی است. از جمله جلوگیری از تشنج و صرع، تقویت بینایی چشم‌ها، کاهش درد مفاصل و کمک به بهبود تنفس. همچنین، ظاهر تیره تر و رنگ قرمز عسل آویشن آن را از سایر انواع عسل متمایز می­کند.

عسل بهار نارنج

این نوع عسل دارای طعم خوشایند و عطری دلپذیر است که از شهد گل‌های بهارنارنج تولید می‌شود. خواص درمانی این عسل شامل کمک به کاهش اضطراب و استرس، درمان بی خوابی و آرامش اعصاب است. همچنین، این عسل می‌تواند قند خون را به طور ضعیف کنترل کرده و بر روی حافظه و سرعت پردازش مغز تاثیرگذار باشد.

با توجه به منشاء گیاهی، عسل‌ها دارای خصوصیات و خواص مختلفی هستند که بر اساس نوع گل و منطقه تولید، تفاوت‌های قابل توجهی دارند. بهترین راه برای انتخاب عسل مناسب، آشنایی با خصوصیات هر نوع و تجربه مصرف آن است. از طرف دیگر، با توجه به تاثیرات مختلف خواص درمانی هر یک از این انواع عسل، مصرف آن باید با راهنمایی پزشک صورت گیرد تا هر گونه عوارض جانبی جلوگیری شود.