شیره انگور و خواص آن

شیره به عنوان ماده ای شناخته می شود که از عصاره گیری میوه ها به دست می آید. یکی از مهمترین این عصاره ها، عصاره انگور می باشد که به آن شیره انگور یا دوشاب می‌گویند. خواص شیره انگور موجب شده است که بسیاری از افراد این عصاره طبیعی را در خوراک روزانه خود قرار دهند و از آن استفاده نمایند. ویتامین ها و مواد معدنی زیادی درون این عصاره وجود دارد که هر یک از این عناصر، خاصیت شیره انگور را تا حد زیادی افزایش می دهد و آن را به یک ماده غذایی بسیار ارزشمند تبدیل می‌کند.

خواص شیره انگور چیست؟

فواید شیره انگور بسیار زیاد است و همین امر موجب شده که افراد برای تقویت عمومی بدن، تامین انرژی و حتی کمک به درمان برخی از بیماری ها از این عصاره طبیعی استفاده کنند. شیره انگور سرشار از ویتامین‌های گروه B، ویتامین A، C، K و همچنین مواد معدنی حیاتی مانند آهن، کلسیم، منیزیم، پتاسیم و فسفر است. در ادامه به بررسی برخی از مهمترین خواص شیره انگور می‌پردازیم:

انرژی زا و رفع ضعف و خستگی

یکی از مهمترین خواص شیره انگور، انرژی زا بودن آن است. شیره انگور حاوی قندهای طبیعی است که به سرعت جذب بدن شده و انرژی مورد نیاز سلول ها، به ویژه سلول های مغزی را تامین می‌کند. استفاده از شیره انگور می‌تواند ضعف عمومی بدن را از بین ببرد و به کاهش خستگی مفرط و افزایش توان جسمی کمک کند. این خاصیت به خصوص برای افراد کم بنیه، کودکان در حال رشد و کسانی که فعالیت بدنی زیادی دارند بسیار مفید است.

خون ساز و درمان کم خونی

شیره انگور یک ماده غذایی بسیار مفید برای خونسازی است. این عصاره طبیعی منبع خوبی از آهن و ویتامین B12 است که نقش کلیدی در تولید گلبول های قرمز خون دارند. مصرف منظم شیره انگور به افزایش سطح هموگلوبین خون کمک کرده و در پیشگیری و درمان کم خونی، به ویژه در افراد مستعد مانند زنان و کودکان، موثر است. برای بهره‌مندی از این خاصیت، توصیه می‌شود روزانه یک تا دو قاشق غذاخوری شیره انگور مصرف شود.

بهبود عملکرد دستگاه گوارش و درمان یبوست

شیره انگور می‌تواند به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک کند. این ماده طبیعی ملین بوده و به رفع یبوست کمک می‌کند. خاصیت شیره انگور ترش در این زمینه بیشتر است، از این رو توصیه می‌شود برای درمان یبوست از شیره انگوری استفاده شود که هم از انگور ترش و هم شیرین تهیه شده باشد. مصرف شیره انگور می‌تواند به هضم بهتر غذا نیز کمک کند.

تقویت استخوان ها و دندان ها

شیره انگور حاوی مقادیر قابل توجهی کلسیم، فسفر، منیزیم و ویتامین K است که همگی برای سلامت و استحکام استخوان ها و دندان ها ضروری هستند. مصرف این عصاره طبیعی به تقویت بافت استخوانی کمک کرده و می‌تواند در پیشگیری از پوکی استخوان، به ویژه در دوران یائسگی، موثر باشد. همچنین به سلامت دندان ها کمک می‌کند و قدرت انقباض ماهیچه های بدن را افزایش می‌دهد.

مناسب برای دوران بارداری و شیردهی

شیره انگور به دلیل داشتن مواد معدنی و ویتامین های فراوان، یک مکمل غذایی عالی برای زنان در دوران بارداری و شیردهی است. این عصاره به تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن مادر و رشد بهتر جنین کمک می‌کند. همچنین می‌تواند باعث افزایش حجم و غلظت شیر مادر شود. با این حال، به دلیل قند بالا، زنان باردار مبتلا به دیابت بارداری باید در مصرف آن احتیاط کنند و با پزشک مشورت نمایند.

مفید برای سلامت رحم و کاهش دردهای قاعدگی

خواص شیره انگور برای رحم به دلیل طبع گرم آن قابل توجه است. مصرف این شیره می‌تواند به سلامت رحم کمک کند. همچنین به دلیل داشتن آهن، در کاهش دردهای دوران قاعدگی که ناشی از کمبود آهن هستند، موثر است. شیره انگور می‌تواند به تقویت ماهیچه های رحم نیز کمک کند.

تقویت سیستم ایمنی بدن

شیره انگور حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین C است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. مصرف این شیره می‌تواند مقاومت بدن را در برابر بیماری ها افزایش دهد و به بهبود عملکرد گلبول های سفید خون کمک کند. افزایش گلبول های قرمز خون نیز که با مصرف شیره انگور اتفاق می‌افتد، به اکسیژن رسانی بهتر به بافت ها و تقویت کلی بدن منجر می‌شود.

سلامت پوست و پیشگیری از پیری زودرس

آنتی‌اکسیدان های موجود در شیره انگور به مبارزه با رادیکال های آزاد کمک کرده و از آسیب سلول های پوست جلوگیری می‌کنند. مصرف این عصاره طبیعی می‌تواند به ترمیم بافت های آسیب دیده پوست کمک کرده، لکه ها و چین و چروک ها را کاهش دهد و از پیری زودرس پوست پیشگیری کند. همچنین به شادابی و سرخی پوست صورت کمک می‌کند.

آرامش بخش و بهبود خلق و خو

شیره انگور به دلیل داشتن منیزیم، اثر آرامش بخشی بر سیستم عصبی دارد. مصرف آن می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کرده و باعث آرامش اعصاب شود. این خاصیت می‌تواند به بهبود کیفیت خواب و افزایش نشاط و بهبود خلق و خو نیز منجر شود و برای افرادی که مستعد افسردگی هستند، مفید باشد.

مفید برای حافظه و عملکرد مغز

قند طبیعی و مواد مغذی موجود در شیره انگور، انرژی لازم برای فعالیت سلول های مغزی را فراهم می‌کنند. این عصاره طبیعی به تقویت حافظه و بهبود عملکرد شناختی کمک کرده و می‌تواند در پیشگیری از بیماری های عصبی و پیری مغز موثر باشد. طبع گرم آن نیز برای بهبود عملکرد سلول های مغزی مفید است.

کمک به درمان کبد چرب و پیشگیری از سرطان

شیره انگور حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی است که با رادیکال‌های آزاد مبارزه کرده و از آسیب سلولی که می‌تواند منجر به سرطان شود، جلوگیری می‌کنند. این خاصیت ضد سرطانی از مهمترین فواید شیره انگور محسوب می‌شود. همچنین با توجه به تاثیر آن بر بهبود هضم و سلامت عمومی بدن، می‌تواند به سلامت کبد نیز کمک کند، هرچند ادعاهای مربوط به تاثیر مستقیم آن بر درمان کبد چرب یا کاهش pH خون نیاز به بررسی بیشتر دارد. تمرکز بر خواص آنتی‌اکسیدانی برای سلامت سلولی منطقی تر است.

مفید برای سلامت قلب و عروق

شیره انگور حاوی پتاسیم است که به تنظیم فشار خون کمک می‌کند. همچنین می‌تواند به رقیق شدن خون و جلوگیری از لخته شدن آن کمک کند و از این طریق در پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی مانند حمله قلبی، آمبولی و واریس موثر باشد.

افزایش اشتها

یکی دیگر از خواص شیره انگور، افزایش اشتها است. این خاصیت می‌تواند برای افراد کم غذا یا کسانی که نیاز به افزایش وزن دارند، مفید باشد.

مفید برای سلامت چشم

آنتی‌اکسیدان‌های موجود در شیره انگور می‌توانند به حفظ سلامت چشم کمک کرده و خطر ابتلا به برخی بیماری های چشمی مانند آب مروارید را کاهش دهند.

خواص شیره انگور ناشتا

مصرف شیره انگور به صورت ناشتا در صبح می‌تواند فواید خاصی داشته باشد. این کار به پاکسازی معده و روده کمک می‌کند. همچنین به دلیل طبع گرم، بدن را در ابتدای روز گرم کرده و انرژی مورد نیاز برای شروع فعالیت ها را به سرعت تامین می‌کند. این روش مصرف به ویژه در فصول سرد سال توصیه می‌شود.

نکته ای در مورد خواص شیره انگور سیاه

در مورد خواص شیره انگور سیاه نیز باید گفت که به طور کلی، خواص آن مشابه شیره انگور معمولی است، اما برخی معتقدند به دلیل رنگدانه های بیشتر (آنتی‌اکسیدان‌ها)، ممکن است خواص آنتی‌اکسیدانی قوی تری داشته باشد. با این حال، تفاوت چشمگیری در خواص کلی آن‌ها وجود ندارد و هر دو نوع بسیار مقوی و مفید هستند.

طرز تهیه شیره انگور

طرز تهیه شیره انگور

شما به خوبی در مورد خواص شیره انگور اطلاعات لازم را به دست آوردید و به همین دلیل شاید مشتاق باشید که خودتان اقدام به تهیه این عصاره طبیعی نمایید. مراحلی که برای تهیه شیره انگور به روش سنتی وجود دارد عبارت است از:

1. در ابتدا باید انگورها را به خوبی شسته و دانه کنید، سپس با استفاده از آبمیوه گیری آب انگورها را بگیرید و از صافی رد کنید. شما باید در این مرحله تفاله ها و اضافه های انگر را به خوبی بگیرید.
2. آب انگور به دست آمده را درون یک قابلمه بریزید و سپس آن را روی حرارت بگذارید. برای تهیه کردن شیره انگور به روش سنتی معمولا از خاک سفید استفاده می‌شود. خاک سفید نوعی خاک رس است که باعث شفاف شدن شیره و ته نشین شدن ناخالصی ها و اسیدهای اضافی آب انگور می‌شود. زمانی که کناره های قابلمه شروع به حباب زدن کرد، می‌توانید خاک را به آن اضافه کنید. دقت داشته باشید که کف به وجود آمده روی قابلمه را باید به طور دائم بردارید. کف روی شیره در حال جوش، همان کف شیره انگور است که باید جدا شود.
3. بعد از اضافه کردن خاک و کمی جوشیدن، آب انگور را از ظرفی به ظرف دیگر جابجا سازید یا مدتی صبر کنید تا خاک و ناخالصی ها به خوبی ته نشین شوند. سپس به آرامی مایع شفاف رویی را جدا کرده و در ظرف دیگری بریزید. اینکه ناخالصی آب به صورت کامل جا شود و ته ظرف بماند اهمیت بسیار زیادی دارد. آن دسته از افرادی که نمی خواهند از خاک شیره استفاده کنند می‌توانند از روش های دیگر مانند استفاده از شکر یا شربت ذرت برای قوام آوردن و شیرین کردن بیشتر استفاده نمایند، اما روش سنتی با خاک سفید رایج تر است.
4. مایع شفاف را دوباره روی حرارت قرار دهید تا به غلظت مناسب برسد. باید برای اینکه شیره انگور خالص شود آن را یک بار دیگر بگذارید تا به خوبی بجوشد. اگر در این مرحله هم کف روی آن مشاهده کردید باید کف را به آرامی بردارید. خوش عطر و طعم بودن شیره انگور به غلظت آن بستگی دارد که شما باید به خوبی آن را در نظر داشته باشید. زمانی که شیره به غلظت عسل روان رسید، آماده است.

توجه داشته باشید که طرز تهیه شیره انگور خیراندیش یا سایر متخصصان طب سنتی ممکن است شامل نکات یا افزودنی های خاصی باشد، اما اصول کلی همان روش سنتی است که توضیح داده شد.

طبع شیره انگور و بهترین زمان مصرف

شیره انگور در طب سنتی دارای طبع گرم و تر است. این طبع باعث می‌شود شیره انگور برای افراد با طبع سرد بسیار مفید باشد و به رفع سردی بدن کمک کند. بهترین زمان برای مصرف شیره انگور، فصول سرد سال مانند پاییز و زمستان است. در این فصول، مصرف شیره انگور به گرم نگه داشتن بدن، تامین انرژی و افزایش مقاومت در برابر بیماری های فصلی مانند سرماخوردگی و سرفه کمک می‌کند. با این حال، می‌توان آن را در تمام طول سال مصرف کرد، اما افراد گرم مزاج باید در مصرف آن در فصول گرم احتیاط بیشتری نمایند.

روش های استفاده از شیره انگور

شما می‌توانید شیره انگور را به روش های متنوعی مورد استفاده قرار دهید. برخی از افراد به صورت ناشتا آن را میل می‌کنند تا از خواص پاکسازی کننده و انرژی زای آن بهره‌مند شوند. برخی دیگر آن را با آب مخلوط کرده و به صورت شربت شیره انگور مصرف می‌کنند که یک نوشیدنی مقوی و انرژی زا است.

یکی از روش های رایج و بسیار مقوی، ترکیب شیره انگور با ارده است که یک صبحانه کامل و پرانرژی محسوب می‌شود. همچنین می‌توانید از شیره انگور به عنوان جایگزین قند و شکر در تهیه انواع دسر، شیرینی، کیک و غذا استفاده کنید. استفاده از مخلوط شیره انگور و آب ولرم برای قرقره کردن، می‌تواند به تسکین سرفه و التهاب حلق کمک کند. مصرف آن همراه با شیر یا چای نیز رایج است، اما باید توجه داشت که ترکیب آن با برخی مواد ممکن است باعث افزایش کالری و تاثیر بر وزن شود.

تاثیر مصرف شیره انگور روی وزن بدن

شیره انگور به دلیل داشتن قند و کالری بالا، یک ماده غذایی بسیار مفید برای افزایش وزن در افراد لاغر و کم بنیه است. خواص شیره انگور برای چاقی به ویژه در افرادی که به دلیل بیماری یا ضعف، دچار کاهش وزن شده‌اند، قابل توجه است. مصرف منظم آن می‌تواند به بهبود اشتهای این افراد و تامین انرژی لازم برای ساخت بافت های بدن کمک کند. با این حال، افراد چاق یا دارای اضافه وزن، به خصوص کسانی که کم تحرک هستند، باید در مصرف شیره انگور اعتدال را رعایت کنند، زیرا مصرف بیش از حد آن می‌تواند منجر به افزایش وزن ناخواسته شود. مصرف آن به صورت ناشتا یا ترکیب با مواد پرکالری مانند ارده یا شیر، تاثیر بیشتری بر افزایش وزن دارد.

عوارض جانبی و موارد احتیاط در مصرف شیره انگور

با وجود خواص شیره انگور، مصرف بیش از حد آن می‌تواند عوارضی نیز داشته باشد. مهمترین نکته، طبع گرم شیره انگور است. بنابراین آن دسته از افرادی که گرم مزاج هستند، اگر بیش از اندازه این عصاره طبیعی را مورد استفاده قرار دهند، ممکن است حرارت بدنشان بالاتر برود و دچار علائمی مانند جوش صورت و بدن، سردرد و غلیظ شدن صفرا شوند. برای کاهش این عوارض در افراد گرم مزاج، می‌توان شیره انگور را همراه با مواد با طبع سرد مانند تخم ریحان، تخم شربتی، یا میوه های تازه با طبع سرد مصرف کرد.

همچنین به دلیل قند طبیعی بالا، مصرف شیره انگور برای افراد دیابتی توصیه نمی‌شود یا باید تحت نظر پزشک و با احتیاط فراوان و در مقادیر بسیار کم باشد. افراد کم تحرک و کسانی که مستعد افزایش وزن هستند نیز باید در مصرف آن اعتدال را رعایت کنند تا دچار اضافه وزن نشوند. مصرف متعادل شیره انگور برای اکثر افراد سالم مشکلی ایجاد نمی‌کند و می‌توانند از فواید بی نظیر آن بهره‌مند شوند.

نتیجه گیری

شیره انگور، این عصاره طبیعی و شیرین، گنجینه ای از ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها است. خواص شیره انگور برای سلامتی طیف وسیعی از فواید، از جمله درمان کم خونی، افزایش انرژی، تقویت سیستم ایمنی، بهبود سلامت پوست و استخوان، و کمک به عملکرد بهتر دستگاه گوارش را در بر می‌گیرد. با توجه به طبع گرم و مقوی بودن آن، مصرف این ماده غذایی ارزشمند به ویژه در فصول سرد سال توصیه می‌شود. با رعایت اعتدال در مصرف و توجه به طبع و شرایط جسمی خود، می‌توانید از فواید بی نظیر شیره انگور بهره‌مند شده و آن را به بخشی از رژیم غذایی سالم خود تبدیل کنید.

سوالات متداول

طبع شیره انگور چیست؟

شیره انگور دارای طبع گرم و تر است.

آیا شیره انگور برای افراد دیابتی مفید است؟

خیر، به دلیل قند طبیعی بالا، مصرف شیره انگور برای افراد دیابتی توصیه نمی‌شود یا باید با احتیاط و مشورت پزشک باشد.

مصرف شیره انگور برای درمان کم خونی چگونه است؟

شیره انگور منبع خوبی از آهن و ویتامین B12 است. مصرف روزانه ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری از آن می‌تواند به افزایش گلبول های قرمز خون و درمان کم خونی کمک کند.

خاک شیره در طرز تهیه شیره انگور چه نقشی دارد؟

خاک شیره (نوعی خاک رس) برای شفاف کردن آب انگور و ته نشین کردن ناخالصی ها و اسیدهای اضافی در روش سنتی تهیه شیره انگور استفاده می‌شود.

بهترین زمان برای خوردن شیره انگور چه وقتی است؟

بهترین زمان مصرف شیره انگور در فصول سرد سال است، اما به طور کلی می‌توان آن را در هر زمانی مصرف کرد؛ مصرف ناشتا در صبح نیز برای تامین انرژی و پاکسازی مفید است.

آیا شیره انگور باعث چاقی می‌شود؟

شیره انگور به دلیل کالری بالا می‌تواند در افراد لاغر و کم بنیه باعث افزایش وزن شود، اما افراد چاق یا کم تحرک باید در مصرف آن اعتدال را رعایت کنند.

چگونه می‌توان عوارض مصرف شیره انگور در گرم مزاج ها را کاهش داد؟

افراد گرم مزاج می‌توانند شیره انگور را همراه با مواد با طبع سرد مانند تخم ریحان یا میوه های سرد مصرف کنند تا از بروز علائمی مانند جوش و گرگرفتگی جلوگیری شود.